Sitikolin Nedir?
Sitikolin, tüm canlı hücrelerde bulunan doğal bir metabolit olan CDP-kolinin genel adıdır. CDP-kolin, hücre zarlarının yapısal fosfolipitlerinin sentezinde temel ara madde olarak yer alır. CDP-kolin asetilkolin metabolizmasıyla da ilişkilidir. Bu nedenle, sitikolin (CDP-kolin) takviyesi ekzojen bir kolin ve sitidin kaynağıdır. Kolin nörokimyasal süreçlerin birkaçında yer alır. Asetilkolinin öncüsü ve metabolitidir, tek karbon metabolizmasında rol oynar ve farklı membran fosfolipitlerinin temel bir bileşenidir.5
Tüketildiğinde sitikolin, kendi normal metabolik yollarına dahil olan sitidin ve koline parçalanır. Kolin, asetilkolin ve fosfolipitlerin öncüsüdür; bunlar öğrenme ve hafıza için temel bir nörotransmitterdir. Nöronal zarların ve miyelin kılıflarının önemli bileşenleridir.1
Sitikolin Ne İşe Yarar?
En basit tabiriyle ifade etmek için besin takviyesi olarak sitikolin kullanılmasının faydaları arasında şunları söyleyebiliriz: beyin performansını artırmak ve hafızayı geliştirmek. Ayrıca felç, bunama, bipolar bozukluk ve depresyon dahil olmak üzere çok çeşitli rahatsızlıkları tedavi etmek için bir ilaç olarak da çeşitli bilimsel çalışmaları tamamlanmıştır. 4
Sitikolin bir gıda bileşeni olarak kabul edilmeden önce, sitikolin hem akut (iskemik beyin felci, beyin travması) hem de kronik (demans, Parkinson hastalığı) nörolojik hastalıkların tedavisinde reçeteli bir ilaç olarak yaygın kullanılıyordu.1
Detaylı bir incelemeyle Sitikolinin kapsamlı nöroprotektif özelliklere sahip olduğu görülmektedir. Bu mekanizmalardan biri sirtuin-1 seviyesindeki artıştır. Parkinson ve Alzheimer hastalıkları gibi nörodejeneratif hastalıklar üzerinde faydalı bir etkiye sahip olabilir. 2
Sitikolin, nöronal hücre zarından oluşan fosfatidilkolinin sentezi için bir aracıdır. Bu nedenle, fosfatidilkolinin daha fazla bulunması nöronların hasarlı hücre zarlarının onarımını ve yenilenmesini uyarabileceğinden nöroprotektif özelliklere sahiptir. Ayrıca, kolin tükendiğinde, fosfolipitler kolin seviyelerini geri kazandırmak için hidrolize edilir. Mevcut kolin miktarı sınırlı olduğunda asetilkolin sentezi tercih edilir. Bu nedenle, sitikolin fosfatidilkolin hidrolizinden kaçınan bir kolin kaynağıdır. 2
Sitikolin, merkezi sinir sistemindeki dopamin ve norepinefrin seviyesini artırır. Bu da hipoksi sırasında nöroproteksiyona katkı sağlar. Sitikolinin parçalanma ürünlerinden biri olan kolin, asetilkolin sentezi için bir substrat görevi görür. Bu nörotransmitterin ayrıca nöroprotektif bir etkisi vardır. Sitikolin, nöroprotektif etkileri de desteklediği düşünülen serotonin seviyesini yükseltir, glutamat seviyelerini düşürür. Esas olarak N-metil-d-aspartat (NMDA) reseptörünün etkisiyle, iskemi sırasında beyindeki hasardan sorumludur. 2
Sonuç olarak, hayvanlar ve insanlar üzerinde yapılan araştırmalarda sitikolin’in nöronların rejenerasyonunda faydalı olduğu, nörotransmitter seviyelerini artırabildiği ve bilişsel işlevler üzerinde olumlu bir etkiye sahip olduğu kanıtlanmıştır. Ayrıca, depresyon ve ruh hali düzenlemesinin tedavisinde ek bir ilaç olabilir.2
Sitikolin doğal olarak hangi yiyeceklerde bulunur?
Sitikolin doğal olarak yiyeceklerde bulunan bir bileşendir. İçerisinde bulunduğu başlıca yiyeceklerin listesi ise şöyledir;
- Kahverengi pirinç ve tam buğday ekmeği gibi tam tahıllar,
- Kinoa,
- Sardalya, ton balığı, karides, uskumru, somon gibi yağlı balıklar ve deniz ürünleri,
- Mercimek, nohut ve fasulye gibi baklagiller,
- Fındık ve ayçiçeği tohumu,
- Dana karaciğeri ve beyin başta olmak üzere çeşitli sakatatlar,
- Kırmızı et, tavuk göğsü ve hindi eti,
- Soya fasulyesi ve soya bazlı gıdalar,
- Havuç, brokoli ve Brüksel lahanası gibi sebzeler.
“Sitikolin hangi besinlerde var?” sorusuna cevap olarak haşlanmış yumurta da örnek gösterilebilir. Özellikle yumurta sarısı oldukça zengin bir fosfatidilkolin kaynağıdır ve vücudun sitikolin üretmesine yardımcı olur. Ancak günlük beslenmeyle yeterli alım sağlanamadığında sitikolin takviyeleri, özellikle sitikolin gummy formunda pratik ve lezzetli bir alternatif sunar. Özellikle bu formlar çocuklar ve yetişkinler için tüketim kolaylığı sağlar.
Sitikolin Ne İçin Kullanılır?
Sitikolinin günümüzde temel kullanım amacı odaklanma miktarını artırmak ve dikkati toparlamak üzerinedir. Dikkat ve odaklanma sorunları son yıllarda oldukça yaygın hale gelmiştir. Okul çağındaki çocuklarda görülen dikkat eksikliğinden ebeveynleri ve öğretmenleri sıkça şikâyet edebilmektedir. Bu durumda sitikolin takviyeleri önerilebilir. Sınav dönemlerinde, proje-sunum hazırlama dönemlerinde sitikolin destekçi olabilir. Y’our Gummie gibi markaların geliştirdiği sitikolin gummy takviyeleri, iş hayatının, günlük koşturmacanın ve günümüz şartlarının vermiş olduğu stres karşısında bilişsel fonksiyonlarımızı desteklemek faydalı olacaktır.
Sitikolin Takviyeleri Nelerdir?
Sitikolin takviyeleri likit, kapsül ve çiğnenebilir jel (gummy) formlarda tüketiciye sunulmaktadır. Çiğnenebilir jel formdaki gummy ürünler tat ve tüketim açısından hem yetişkinler hem de çocuklar için avantaj sağlamaktadır. Sitikolin genellikle kolin, fosfotidilserin, fosfotidilkolin, omega-3 yağ asitleri, metilkobalamin ve beyin sağlığını destekleyen bitkisel ekstraktların çeşitli kombinasyonları ile formulize edilir.
Kimler Sitikolin Takviyesi Kullanabilir?
Sitikolin, depresyon, şizofreni, felç, Parkinson hastalığı, beyin hasarı ve bilişsel eksiklikler (hafif ila orta şiddette demans, Alzheimer hastalığı ve serebrovasküler bozukluklar) gibi durumların tedavisi ve oftalmolojik etkileri üzerine araştırılmıştır. Bu gibi rahatsızlıklar için düzenli takviye alımı destekleyici olabilir. Ancak klinik veriler henüz kesinleşmediği için herhangi bir hastalık tedavisi için yalnızca sağlık profesyonellerinin yönlendirmesiyle kullanılmalıdır.3
Sitikolinin Yan Etkileri Ve Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Sitikolin vücudunuzda doğal olarak bulunduğu için düşük toksisiteye ve düşük yan etki riskine sahiptir.
2021’deki küçük bir deneme de dahil olmak üzere araştırmalar, sitikolin takviyelerinin güvenli ve iyi tolere edildiğini göstermektedir. Yan etkiler nadir ve hafiftir.
Sitikolin takviyelerinin yan etkileri şunları içerebilir:
Baş ağrısı, bulantı, mide ağrısı, ishal, kabızlık, huzursuzluk
Güvenilir Kaynak Araştırması, sitikolinin Parkinson hastalığını tedavi etmek için kullanılan bir dopaminerjik ajan olan levodopa ilacıyla etkileşime girdiğini göstermektedir.
Sitikolin’i bir diyet takviyesi olarak almadan önce bir sağlık uzmanıyla görüşün. Kullandığınız ilaçlarla olabilecek olası yan etkiler veya etkileşimler hakkında bilgi sağlayabilirler.4
Sitikolinin Genel Değerlendirmesi Ve Kullanımında Önemli Noktalar Nelerdir?
İnsanlarda, sitikolin yutulduktan sonra iyi emilerek hızla kolin ve sitidine parçalanır. Bu, kandaki kolin seviyesinde belirgin bir artışa neden olurken, kandaki sitidin hızla üridine dönüştürülür. Daha sonra, kolin ve üridin insan vücudunun hücrelerine girer ve uygun metabolik yollarına katılır. Eczacılıkta vücutta aktif bir ilaç üretmek için metabolize edilen bir bileşiği tasvir etmek için kullanılan “bir ön ilaç” terimine bir benzetmeyle, sitikolin insan vücudunda “aktif besinler” olarak kolin ve üridin üreten “bir pro-besin” olarak adlandırılacaktır.1
Gummy Worlds kalitesiyle üretilmiş olan Sitikolin Komplex Gummy’leri bu yazıyla birlikte keşfedelim. Etkin bileşenlerden oluşan özel formülü ve mükemmel tadın uyumu bu şişelerde saklı. Yoğun günlerde zihnini destekleyecek bir dost arıyorsan, doğru yerdesin. Odaklanmanı artırmak ve bilişsel gücünü beslemek için şimdi bu lezzetli desteği keşfet!
Referanslar
- Świątkiewicz M, Grieb P. Sitikoline for Supporting Memory in Aging Humans. Aging Dis. 2023 Aug 1;14(4):1184-1195. doi: 10.14336/AD.2022.0913. PMID: 37196134; PMCID: PMC10389840.
- Jasielski P, Piędel F, Piwek M, Rocka A, Petit V, Rejdak K. Application of Sitikoline in Neurological Disorders: A Systematic Review. Nutrients. 2020 Oct 12;12(10):3113. doi: 10.3390/nu12103113. PMID: 33053828; PMCID: PMC7601330.
- https://www.drugs.com/npp/sitikoline.html
- https://www.healthline.com/health/sitikoline
- Secades JJ, Gareri P. Sitikoline: pharmacological and clinical review, 2022 update. Rev Neurol. 2022 Nov 30;75(s05):S1-S89. English, Spanish. doi: 10.33588/rn.75s05.2022311. PMID: 36544369; PMCID: PMC10548480.
